Onze programmeur, Paul Hegeman, heeft zich ten doel gesteld het filmhart van de Cinebergen bezoeker in deze onwerkelijke tijd warm te houden. Dit zal hij doen in de vorm van een column.

Een stap terug om een grotere sprong te maken (23 september 2021)
Hoe vaak heeft de cinema niet een stap terug moeten doen om vervolgens een grotere sprong te kunnen maken. Een fenomeen dat zelfs teruggaat tot de gebroeders Lumière die de toekomst van hun bijzondere uitvinding van meet af aan somber in zagen.
De toevoeging van het geluid aan de stomme film deed aanvankelijk ook het ergste vrezen. Vervolgens schreeuwde men achtereenvolgens moord en brand bij de stormachtige ontwikkeling van de televisie, de introductie van de videoband en de DVD. Allemaal loos alarm. Totdat de filmzalen vanwege het coronavirus maanden op slot gingen en men alleen nog aan zijn gerief kon komen bij wat de diverse streamingplatformen in de aanbieding hadden.
De cinema werd, met name in de VS (voor ons land te vaak het grote voorbeeld), zelfs al veelvuldig doodverklaard. Waarom zou je nog de deur uitgaan als je je favoriete film thuis op je breedbeeld monitor zou kunnen aanschouwen? Mis, wederom helemaal mis.
Er is immers niets magischer dan het ritueel van het gezamenlijk in het donker ondergaan van de bijzondere filmervaring. Daarbij komt nog dat de cinema, en met name het filmtheater, een ontmoetingsplek bij uitstek is, in zekere zin een gigantische huiskamer voor grote gezelschappen.
Dat is ook steeds weer de vaste uitkomst bij de tweejaarlijkse bijeenkomsten van Europa Cinemas, de organisatie waarbij meer dan zevenhonderd Europese cinemas zijn aangesloten. En die ontmoetingsplek versterk je niet alleen met gezamenlijke discussies onder het genot van een goed glas wijn, maar vooral door er allerlei educatiemogelijkheden en filmclubs aan toe te voegen, en bovendien bruggen te slaan naar andere cultuuruitingen.

Lees meer

Weg met surrogaat; filmzaal en stadion snel paraat! (26 april 2021)
Er zijn maar weinig zaken die de massa wereldwijd zo aanspreken als voetbal en film. Het is dan ook niet verwonderlijk dat beide spektakelfenomenen in een tijd waarin de mensheid zich niet mag verenigen de grootste klappen hebben gekregen. Beide moeten het al geruime tijd zonder hun publiek stellen. Ook al wordt er bij voetbal nog iets van een schijn opgehouden door de beelden van de 22 spelers in een leeg station te voorzien van een belachelijke geluidsband, die een volle bak moet suggereren. De camera’s mijden daarbij krampachtig de lege tribunes, zodat de tv-kijker het gevoel krijgt dat er helemaal niets aan de hand is en hij met een authentieke match te maken heeft. En dat allemaal om de miljarden die de tv-rechten genereren niet in gevaar te brengen.
De cinema beschikt niet over een dergelijke ontsnappingstruc. De zalen zijn hermetisch gesloten en het scherm staat op wit. Alleen de muizen zorgen bij wijze van nog voor wat reuring.
Maar ook bij film moet het kleine scherm soelaas bieden door middel van zogenaamde streaming platforms. Deze zijn evenwel niet minder dan publiekloos voetballen een slap surrogaat voor het authentieke ritueel dat een groot deel van haar magie ontleent aan haar collectieve karakter.

Lees meer

Film als open venster op de wereld (9 februari 2021)
Nu de buitenwereld, die al grotendeels taboe verklaard was, ook nog eens is afgedekt met een deken van sneeuw, waan je je in een surrealistisch universum. Daar waar werkelijkheid en droom zo in elkaar overlopen dat er nauwelijks nog onderscheid is tussen beide.
Prachtige filmbeelden zou je erbij kunnen denken, ware het niet dat de droom hoofdzakelijk tot een nachtmerrie is verworden, en de werkelijkheid gereduceerd tot een labyrint waarvan de paden steeds ingewikkelder worden en de uitgang onzichtbaar. Zo dolen we rond in een wereld die steeds kleiner wordt.

Lees meer

Op en neer naar een gezonde wereld schommelen (18 december 2020)
Het begin van het nieuwe jaar zal ongetwijfeld diametraal tegenovergesteld zijn aan dat van het zo kalm begonnen maar allengs berucht geworden 2020. Zo eindeloos ver en oogstrelend de horizon nog scheen aan het begin van het jaar, zo verstoken van alles dat schoonheid, saamhorigheid en waarde aan ons bestaan geeft, kondigt 2021 zich aan.

Lees meer

Veerkracht in crisistijd (24 september 2020)
Het kan niet genoeg benadrukt worden dat met name de cultuursector door de coronacrisis een rampzalige tijd doormaakt. Hoe universeel die rampspoed is, heb ik de afgelopen maand bij toeval aan den lijve kunnen ondervinden. Maar daarnaast heb ik ook de bijzondere veerkracht mogen ervaren waarmee menigeen deze rampspoed te lijf gaat.

Lees meer

Bergen, een waar cultureel dorp (29 mei 2020)
Is er zoiets als een cultureel dorp? Bergen wordt alom als zodanig geafficheerd. Dat was al het geval toen ik me een dikke 25 jaar geleden hier vestigde, omdat het leven met kinderen doorgaans beter uitpakt in een rurale omgeving dan in de stad. Lange tijd was het nog wel aarzelen tussen ’t Gooi, wat gezien mijn werk als programmamaker voor de omroep meer opportuun was of een terugkeer naar mijn wortels in Noord-Holland. Geboren in Alkmaar hadden mijn ouders al snel de wijk genomen richting Amsterdam en Utrecht.

Lees meer

Cultuur als heilzame gekte (22 mei 2020)
In de westerse wereld wordt tijd gezien als een lineaire weg die onbetwist omhoog moet voeren. Geen dag van morgen mag verstoken zijn van nieuwe schone beloftes, bij voorkeur van materiele aard. Zelfs in tijden van heftige crises, zoals deze corona nu wel genoemd mag worden, blijft men ervan overtuigd dat de weg die wij westerlingen ingeslagen zijn, de enige juiste is.

Lees meer

Cultuur als antistof! (8 mei 2020)
‘Maak van de nood een deugd’, met dat gezegde troostte ik me toen half maart als een donderslag bij heldere hemel duidelijk werd dat niet alleen Cinebergen op slot moest, maar dat de nakende april maand die ik me zo stralend had voorgesteld, van alle luister ontdaan bleek te zijn.

Lees meer

Een film-utopie in crisistijd (1 mei 2020)
Als je lockdown-venster je televisie is, dan ben je er in ons land niet best aan toe. Meer dan een vergaarbak van loze opinieprogramma’s die je nog verder het corona-moeras induwen en slappe serie-programma’s is het niet.

Lees meer

De magie van de filmzaal (24 april 2020)
Hoe vaak is de cinema in de vorm van bioscoopbezoek al doodverklaard. Eerst was er de opkomst van de TV in de jaren ’50. Daar was toch geen kruid tegen gewassen. In grote paniek namen producenten hun toevlucht tot spektakelfilms vol massascènes die, geprojecteerd op reusachtige, bolvormige schermen, het huiskamerschermpje moesten wegconcurreren. Maar toen duidelijk werd dat films waarbij de inhoud prevaleert boven de vorm het erg goed aan de kassa bleven doen, kwam er weer wat rust in de tent.

Lees meer

Pinocchio’s lange neus (10 april 2020)
Pinocchio met een lange neus waarop lieflijke lentevogels hun vleugels spreiden, de voorkant van ons programmablad van april vond ik één van de meest speelse die we in het bestaan van Cinebergen gemaakt hebben. Ook de programmering zelf, met een afgewogen mix van artisticiteit en entertainment uit alle windstreken, en een Paasweekend gewijd aan regisseur Claude Lelouch als kers op de taart, was er één om trots op te zijn. Helaas, de lange neus van Pinocchio werd bewaarheid: alle 24 aangekondigde films bleken zowaar een leugen te zijn en de vraag nu is wat en wanneer we daar nog iets van op het witte doek van Cinebergen mogen bewonderen.

Lees meer