Zo inspirerend was in 1944 de invasie in Normandië dat werd besloten er een permanent bruggenhoofd te vestigen. In samenwerking met ondernemende Franse cinefielen (die Amerikaanse cineasten als ‘auteur’ ontdekten) begon een halve eeuw geleden in Deauville het Amerikaanse filmfestival. In sfeer: de onafhankelijke film werd gevierd, met soms een avondlijke Hollywoodvoorstelling als kers op de taart.
Omdat de filmwereld wel van een gokje houdt, was het Casino met z’n theater de eerste vertoningsplek. Maar al snel groeide het festival uit zijn korte broek en werd pal aan het strand het CID gebouwd, een centrum met een schitterende bioscoopzaal, met meer dan duizend zitplaatsen. Een koninklijke plek om de eerste droom van jonge Amerikaanse filmmakers ten doop te houden.
De combinatie van gedurfde, verrassende, soms alledaagse maar soms ook imponerende eerste of tweede films met premières van grote Hollywoodproducties in Frankrijk heeft Deauville hoog op de festivalkaart gezet. Een keur aan Franse sterren en Hollywoodkopstukken loopt hier jaarlijks over de rode loper. Dit jaar, tijdens de 49-ste editie, even niet: vanwege de Amerikaanse staking van acteurs en scenaristen zijn er geen Amerikaanse sterren om voor wat extra glamour te zorgen.
Dat gat werd dit weekeinde een heel klein beetje gevuld door de Franse spektakelfilmer Luc Besson die in Amerika de film ‘Dogman’ had gedraaid. In meer opzichten een atypische film. “Als een mens ongelukkig is, stuurt God een hond’ was het uitgangspunt van een verhaal over een jongetje dat door zijn gestoorde vader en al even doorgedraaide broer jarenlang in een hondenkennel wordt opgesloten. Geen opvoeding voor een gelukkig leven, al maakt de hoofdpersoon er met hulp van zijn honden als volwassene nog het beste van. Al draait het natuurlijk, volgens vertrouwd Besson-recept, uit op een explosieve slachtpartij.
Veel beklijvender was de openingsfilm ‘Past Lives’, waarin een klein Koreaans meisje bij haar verhuizing naar Amerika haar hartsvriendje moet achterlaten. Vierentwintig jaar later is ze gelukkig getrouwd met een Amerikaan, als haar vroegere vriendje haar in New York komt opzoeken. Een mooie, ingetogen vertelling rond lotsbestemming, vorige levens en het maken van keuzes in het huidige leven.
Over dat soort films heb ik in de afgelopen decennia enthousiast geschreven in De Telegraaf, maar met net zoveel genoegen bekijk ik nu al het moois aan de Normandische kust als afgezant van Cinebergen. U zult de komende maanden in onze geliefde Zwarte Schuur vast nog een kleurige ansichtkaart uit Deauville zien…
Vijftig jaar wordt het filmfestival van Deauville volgend jaar, maar nog altijd wordt op het doek jeugdig enthousiasme gevierd. In hun eerste of tweede werkstuk richten de jonge cineasten zich op eigentijdse ervaringen. Meer nog dan in andere jaren worden in deze editie de problemen belicht van tieners, die zoeken naar zichzelf en hun plek in de wereld.
Fysiek op pad gaat scholier Lilian in ‘The Sweet East’. Terwijl haar ouders angstig de politie en de media hebben ingelicht, beleeft ze zelfzuchtige avonturen met een rondreizend groepje activisten en een idealistische leraar met rechts-radicale, gewelddadige vrienden en toont ze zich een natuurtalent bij filmopnames.
Veel beklijvender zijn de wederwaardigheden van leerlingen in de hoogste klas van een highschool in ’The Graduates’, waar een jaar eerder bij een schietpartij zes leerlingen zijn omgekomen. Onder wie de zoon van de basketbalcoach. Diens vriendinnetje en klasgenote probeert manmoedig haar leven weer op de rit te krijgen, maar kan haar verdriet pas uiten, na bezoeken aan een praatgroep met andere jongeren die iemand hebben verloren. Omdat filmmaakster Hannah Peterson het alledaagse reilen en zeilen op de getroffen highschool in beeld brengt, wordt haar film nooit zwaar op de hand en is daardoor des te doeltreffender. Met indringende films als deze en ‘Bowling for Columbine’ zou je verwachten dat er in de VS eindelijk eens iets gedaan wordt aan het vrije wapenbezit, maar in een wereld vol klimaat ontkenners en (wapen-)lobbyisten blijft het bij wishful thinking.
Op de drempel van de puberteit staat de nukkige Cora in ‘Wayward’. Onderweg met haar moeder naar Los Angeles, die met haar zoveelste vriendje in het huwelijk denkt te treden, wordt Cora gekidnapt door een criminele liftster. Niet tegen de zin van Cora, die bij haar jonge ontvoerster meer warmte en aandacht denkt te vinden.
In een wereld waarin de waarheid tegenwoordig ook maar een mening is, laat leerling journalistiek Mia Scott zich op sleeptouw nemen door haar ambitie. En door haar mentor Diane Heger, het gezicht van een succesvolle talkshow, die haar voorhoudt dat het ‘verhaal’ altijd voorgaat. Feiten zijn er om te rangschikken tot een reportage die emoties oproept. Wat ‘waar’ is, weten alleen de slachtoffers, is de pijnlijke boodschap van het sterke en relevante ‘Cold Copy’.
Tegenover die kille vaststelling plaatst Aitch Alberto de liefde in ‘Aristotle an Dante Discover the Secrets of the Universe’. De intelligente eenlingen Aristotle en Dante vinden geestverwanten in elkaar. Dante zou duidelijk méér willen, maar Ari denkt dat hij louter om meisjes geeft. Tot zijn vrijdenkende ouders hem duidelijk maken dat hij toch echt van Dante houdt.
Van Rock Hudson hield niet alleen Doris Day in populaire romantische komedies uit de jaren vijftig en zestig, maar álle vrouwen waren gek op de breedgeschouderde charmeur. Maar Rock Hudson was van de herenliefde, al werd dat in Hollywood streng geheim gehouden. Achter de coulissen werkte Hudson een lange lijst van manlijke vakgenoten af, onthult ‘Rock Hudson: All That Heaven Allows’, een van de informatieve documentaires, die Deauville jaarlijks toont in de sectie ‘Docs d’ Uncle Sam’. Zo slaan Rock, Aristotle en Dante een brug tussen heden en verleden van Hollywood en Deauville.
Eric Koch
september 2023